In het drie verdiepingen tellende gebouw is in 12 zalen de vaste collectie opgesteld. Daarnaast is er een Radar-/uitzichttoren, een Buitenmuseum en een uitgebreide bibliotheek. De vaste collectie bestaat uit vele modellen, schilderijen, foto’s, instrumenten en andere objecten.
In deze zalen komen de thema’s aanleg en ontwikkeling Noordzeekanaal, ontstaan en ontwikkeling van IJmuiden, visserij, Loodswezen, KNRM, sleepvaart, scheepsmotoren, Amsterdamse rederijen, industrie in Velsen, Scheveningen Radio en telegrafie aan bod.
In de radartoren kunt u niet alleen de werking van een radar en A.I.S. zien, maar heeft u ook een prachtig uitzicht over de havens en IJmuiden. Bij helder weer kunt u zelfs de windmolenparken en schepen op de Noordzee en in het ankergebied zien.
In het buitenmuseum ‘Havenkant’ liggen verschillende reddingsboten en een kotter, de UK27, waarin iedereen aan het roer kan staan. Daarnaast is er een opstelling van een smederij en kuiperij en zijn er veel objecten uit de visserij opgesteld.
De museumbibliotheek is rijk gedocumenteerd op maritiem gebied. Naast een grote collectie boeken en foto’s over onder meer visserij, Noordzeekanaal, IJmuiden en sleepvaart, beschikt de bibliotheek over complete jaargangen van vele maritieme tijdschriften. Verdere informatie over de bibliotheek vindt u hier.
ENKELE BIJZONDERE STUKKEN UIT DE COLLECTIE:
KRUIWAGEN EN SPADE
– het graven van het Noordzeekanaal begint – 1865:
Op 8 maart 1865 om 14.00 uur in de middag is de eerste spade, in aanwezigheid van een klein gezelschap waaronder burgemeester Enschedé van Velsen, door de directeur van de Amsterdamsche Kanaal Maatschappij de grond ingestoken ter hoogte waar nu de Kleine Sluis ligt. Het was een voor die tijd op wereldniveau een groots waterbouwkundig werk. De spade
en de kruiwagen gebruikt bij deze ceremonie zijn, in bruikleen
van het Rijksmuseum, te bewonderen in het museum.
EERST STEEN IJMUIDEN – 1875:
Op 19 augustus 1875 onthulde de 7-jarige Alida Smakman, dochter van de adjunct-sluismeester, de eerste steen van IJmuiden op het huis van haar ouders tegenover de Zuidersluis. Op deze steen staat reeds de naam IJmuiden (officieus) vermeld. Pas ruim een jaar later op 1 november 1876 heeft Koning Willem III de naam IJmuiden officieel benoemd.
OORKONDE EN ARENDSVEER
– het Noordzeekanaal wordt geopend – 1876:
Elf jaar later werd op 1 november 1876 werd het Noordzeekanaal officieel geopend door koning Willem III. Met een grote arendsveer heeft de Koning met zijn handtekening op de oorkonde het gat in de duinen de naam IJmuiden ( de mond van het Y) gegeven. Ook deze arendsveer en oorkonde zijn in het museum te bezichtigen.